Türk Kilimlerinin İzinde

Anadolu’nun son gezginleri arasında gösterilen ABD’li fotoğraf sanatçısı ve koleksiyoncu Josephine Powell’ın 2007 yılında Vehbi Koç Vakfı’na bağışladığı kilim koleksiyonundan bir seçki Vehbi Koç Büyükdere Evi’nde sergileniyor.

Koç Holding’in kurucusu Vehbi Koç’un, yaz aylarında ailesiyle birlikte ikamet ettiği Sarıyer’deki Büyükdere Evi ilk kez bir sergi ile ziyarete açıldı. Anadolu’nun son gezginlerinden Josephine Powell’in 1970-1990 yılları arasında oluşturduğu ve 2007 yılında Vehbi Koç Vakfı’na bağışladığı kilim koleksiyonundan oluşan sergi Büyükdere Evi’nde gezilebilir. Cumhuriyet’in kuruluşundan sonra Türkiye’nin dört bir yanını dolaşmasına izin verilen ilk yabancı olan gezgin Josephine Powell’ın, Anadolu’ya pek çok kez seyahat ettiği, göçebe kamplarına katıldığı, halı ve kilim satıcılarının dükkânlarını ziyaret ederek çok sayıda fotoğraf çektiği biliniyor. Vehbi Koç Büyükdere Evi’nde süresiz olarak sergilenecek Josephine Powell koleksiyonunda, Osmanlı döneminde 18. yüzyıl ile 20. yüzyılın başı arasında dokunmuş olan ve günümüze ulaşabilen seçkin örneklerden oluşan otuz altı adet kilimin yanı sıra altı adet çuval, bir adet dokuma tezgâhı ve yetmiş üç adet dokuma aleti yer alıyor. Sadberk Hanım Müzesi Müdürü Hülya Bilgi, müze ekibi ile yaklaşık bir yıl süren  detaylı hazırlık sürecinin ardından bu özel koleksiyonu Vehbi Koç Evi’nde ziyaretçilerle buluşturmaktan duydukları memnuniyeti dile getirdi. Hülya Bilgi, şöyle devam etti: “Koleksiyondaki kilimleri ve dokuma aletlerini en uygun koşullarda sergilemek üzere sergi  tasarımcımız Metin Deniz’in projelendirmesi sonrasında önemli bir hazırlık süreci geçirdik. Vehbi Koç Büyükdere Evi’nde iklimlendirme ve ışıklandırma dâhil pek çok tadilat çalışması yapıldı. Geçtiğimiz temmuz ayında ise kilimler ve dokuma aletleri evin beş odasında sergilenmeye başlandı.”

Josephine Powell kimdir?

15 Mayıs 1919’da New York-Manhattan’da doğan Josephine Powell, II. Dünya Savaşı’ndan sonra, 1946 yılında Amerika’dan ayrılıp Avrupa’ya gitti ve 1952 yılına kadar Birleşmiş Milletler’in Uluslararası Mülteci Örgütü bünyesinde çeşitli görevlerde bulundu. 1952’den itibaren serbest fotoğrafçı olarak çalışmaya başlayan Powell, mimari ve sanat ağırlıklı fotoğraflar çekerken zamanla insan fotoğrafları çekmeye yöneldi. Çektiği fotoğrafları çok sayıda kitapta yayımlandı ve bu bölgelerdeki yapıların görsel belgeleri haline geldi. Amsterdam’daki Tropenmuseum başta olmak üzere çeşitli müzelerde sergilenen koleksiyonlar üretti. Fotoğrafları ve koleksiyonları ve dokuma sanatına katkıları nedeni ile pek çok ödüle de layık görülen Powell 19 Ocak 2007 tarihinde vefat etti ve İstanbul Protestan Kabristanı’na defnedildi. Josephine Powell, Anadolu’dan topladığı düz dokumaları, etnografik obje koleksiyonunu ve tüm fotoğraflarının kopyalarını 2007 yılında Vehbi Koç Vakfı’na bağışladı. Fotoğraf arşivi, Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi Kütüphanesi tarafından, dokuma ve etnografik eser koleksiyonu ise Vehbi Koç Vakfı tarafından muhafaza edilmektedir.