51
Kukla ve maske sanatçısı Candan Seda Balaban, kuklanın ve
maskenin sadece çocuklara hitap eden bir şey olmadığını düşünüyor.
45 cm’den, dört buçuk metreye kadar uzanan, hatta yedi kişinin
aynı anda kullandığı büyüklüklerdeki kuklalarla yetişkin seyirci
için de çok keyifli gösteriler yaratılabileceğini düşünüyor.
C
andan Seda Balaban’ın tiyatroya olan
tutkusu, meslek hayatını tamamen de-
ğiştirip, kendisi için yepyeni bir hayat çizgisine
yönelmesini sağlamış. Kukla ve maske sanatçısı
Balaban, 1999 yılında eğitimini aldığı eczacılık
mesleğini bırakarak, güzel sanatlar alanına yö-
nelmiş. Tümüyle kişisel çabalarıyla gönül ver-
diği bu sanat dalının tüm inceliklerini öğrenen
Balaban, 2002 yılından bu yana atölyesinde
kukla ve maske tasarımları yapıyor. Sanatçının
Beyoğlu’ndaki atölyesi, yüzlerce maske ve kuk-
lanın bulunduğu gerçeküstü bir mekan duygusu
yaratıyor. Maskelerini çoğunlukla kağıttan üreten
Balaban, ‘papier mache’ adlı tekniği kullanıyor.
Maske yapımına çizim yaparak başlayan sanat-
çı, son malzemesi kağıt olan papier mache’ye
çamurdan modellemeyle başlıyor. Ardından ne-
gatif kalıp denilen alçı kalıbı alıp içine kağıt ve
tutkal basıyor. Tutkal sertleştirildiği için üstünde
çeşitli dolgu malzemeleri kullanıyor. Bu neden-
le işlem sonunda kağıt kullanıldığı anlaşılmıyor.
Maskelere boyama efektleriyle istenen etkiyi
verebiliyor. Su bazlı boyaların kullanıldığı mas-
kelere, simgeledikleri karakterlere göre değişik
malzemeler ekleyebiliyor.
Karnaval maskeleriyle ünlü olan Venedik,
Balaban’ın sanat yolculuğunda büyük bir öne-
me sahip. Türkiye’de teknik altyapı için eğitim
almanın mümkün olmadığı bu alanda kendi
kendini geliştiren sanatçı, yurtdışından aldığı
maskeleri parçalayarak, sokak komedyenlerini
araştırarak, yabancı kaynakları ve internet site-
lerini tarayarak kendine özgü model ve teknik-
ler geliştirmeye çalışmış. Son dört yıldır ağırlıklı
olarak tiyatro üzerine çalışmalar yapan Balaban,
çeşitli oyunlar için maskeler ve kuklalar hazırla-
mış. ‘Surname 2010’ adlı oyun için hazırladığı
kukla ve maskeler ile yılın kostüm ödüllerini al-
mış. Dekor ve kostüm denemelerini sürdüren
Candan Seda Balaban, edindiği deneyimleri
konuya ilgi duyan beş-altı kişilik küçük gruplara
eğitici atölye çalışmaları vererek paylaşıyor.
O
