İLLÜSTRASYON: İBRAHİM SARI
DIYET! YAPTIM OLDU,
BU MUDUR YANI?
ALİ DERELİ
DİYETİSYEN
GERÇEKTEN
herkes diyet yapmalı mıdır
acaba? Ya da bu kadar kolay mıdır? Hak-
kında herkesin bir şeyler söyleyeceği kadar!
Sadece yaza girerken, bir düğüne hazırla-
nırken mi yapmalı? Aldığınız kalori ile har-
cadığınız kalorinin dengesi midir? Kalori
hesabı yapınca oldu mu yani?
A dostlar ilk söyleyeceğim şey bu kadar ba-
sit olmadığı. Diyet, bir bireyin beslenme bi-
çimi anlamına gelmektedir. Yani tamamen
bireye ait, ona özel, onun için, onun yedikle-
rinin oluşturduğudur. Hastalığa, yaşa, cin-
siyete, ağız tadına, o an ki ruhsal durumu-
nuza göre değişir. Bu nedenle çok özenle ve
kişiye özel olarak hazırlanmalıdır. Herkes
diyet yapmaktadır zaten. Gün boyunca ye-
dikleriniz sizin diyetinizi oluşturur. Eğer
doğru beslenmişseniz, doğru diyetiniz var
demektir. Aslında bu kadar kolay. Doğru
beslendiğiniz sürece de tamamdır.
Fakat ‘diyet’ kelimesi yıllar içerisinde, ol-
ması gerekenden çok daha fazla miktarda
zayıflama ile yan yana getirildiği için, ger-
çek anlamını kaybedip, ‘zayıflama’ denilince
akla gelen ilk şey olmuştur.
‘Diyet=Zayıflama’ olmasa bile, artık oldu.
Yazımızın bundan sonraki bölümünü, bu
olmayan eşitlik durumu ile devam ettirecek
olursak eğer, işler daha da karışık hale geli-
yor aslında.
Keşke gün içinde besinler ile aldığınız ka-
loriler ve gün boyunca harcadığınız kalori-
lerin dengesini ayarlamak ile halledebilsek
‘diyet’ işini. Maalesef olmuyor. Öyle olsa
aynı kalorideki diyetinizi uyguladığınız
sürece her hafta eşit sayıda kilo vermeniz
gerekmez mi? Ama diyet yapanlar çok iyi
bilir ki, öyle değildir kazın ayağı. İnsan vü-
cudundan bahsediyoruz. Trilyonlarca hüc-
reden, hormonlardan, sıvı ve elektrolitler-
den oluşan karmaşık bir yapı. 400 kalorilik
yemek yersiniz. 400 kalorinin içinde ne ka-
dar demir, omega-3, B vit, kalsiyum olduğu
önemlidir. 400 kalorinizdeki karbonhidrat,
protein, yağ dengesi önemlidir. Karbonhid-
ratların içindeki kompleks şeker dengesi
önemlidir. Yağ miktarınız doğru bile olsa
içindeki tekli ve çoklu doymamış yağ den-
gesi önemlidir. Genetiğinizde bir böbrek
probleminiz veya sürekli bir kabızlık prob-
leminiz var ise protein dengeniz önemlidir.
Yani 400 kaloriyi hesaplamakla bitmiyor
işler. Her organınızdaki farklı çalışan hüc-
reler, farklı besin öğelerine ihtiyaç duyarlar.
Aldığınız 400 kalorinin, içi dolu olan, farklı
besin gruplarını içeren besleyici bir diyet
olarak düzenlenmesi gerekmektedir.
Hormonlarımız vardır bizim. İnsülin hüc-
relerimizin yaşam kaynağı, leptin doygun-
luğumuzu, ghrelin açlığımızı hissettirendir.
Doğru beslenmezseniz insülininiz bozulur,
insülininiz bozulursa D vitamininiz azalır,
D vitamininiz azalırsa daha sık hasta olur-
sunuz, metabolizmanız yavaşlar ve zor kilo
verirsiniz. Kilo verdikçe yağınız azalır, yağı-
nız gittikçe leptin hormonunuz azalır, lep-
tin azaldıkça daha çok açlık çeker ve yemek
istersiniz.
Az su içerseniz elektrolit dengeniz bozulur,
vücudunuz ödem yapar, metabolizmanız
yavaşlar, barsak floranız bozulur, kabızlık
çekersiniz, daha az terlersiniz ve zor kilo
verirsiniz.
Gördüğünüz gibi, öyle ‘yaptım oldu’ denile-
cek bir şey değil sanırım bu diyet işi.
Diyet dediğiniz şey hayat boyu sürmelidir.
Hayatınız noktalanıncaya kadar sizi sağlıklı
tutacak şekilde olmalıdır. Dönemsel olarak
denediğiniz, yaptığınız, sadece kilo verme
amaçlı uygulamaların hepsi metabolizma-
nıza bir çizik atarak zarar verecektir.
Diyet dediğiniz şey, sadece size özel olma-
lı. Çok daha az (hatta hiç) hasta olmanızı
sağlamalı. Sizi ideal kiloya getirmeli ve orda
tutmalı. Genetiğiniz ne kadar size bir has-
talığı diretse de, bunun karşısında sapasağ-
lam durabilmenizi sağlamalı ve yaşamınızın
son 10 yılını, hala ayakta, kendi işini yapabi-
len, kafası çalışan birisi olarak geçirmenizi
sağlamalı.
Çok karmaşık gözükse de diyet, aslında de-
ğildir. Ama emin olun yazının başında bah-
settiğim kadar da basit değildir. Hatta bilen
bilmeyen herkesin hakkında konuşacağı,
gazeteden kesilen bir sayfayı, buzdolabının
üstüne yapıştırıp, pazartesi uygulamaya
başlayacağınız kadar da ucuz değildir. Bu-
radaki ucuzluk, bir maddiyat meselesi değil.
Sağlığınız ve siz çok önemlisiniz ve birbiri-
nize çok iyi bakmalısınız.
HERKESIN BIR YORUMU OLAN, HER GAZETEDE MUTLAKA BIR
KÖŞESI BULUNAN, KITAPLAR YAZILAN, HER ÖNÜNE GELENIN
AHKAM KESTIĞI, BAŞINA ALDIĞI BIR SIFAT ILE ŞENLENEN,
HERKESIN UMUDU, YAZ AYLARINA HAZIRLANIRKEN AKILLARA
GELEN, 7’DEN 70’E HERKESIN BIRICIĞI, DIYET.
BESLENME
alidereli@nghotels.com.tr18
NG
ŞUBAT -MART -NİSAN 2017