24 / 100
GERÇEKTEN DE
YEDİĞİMİZ DOMATES
KİLO YAPIYOR MU?
ALİ DERELİ
DİYETİSYEN
HALİHAZIRDA
piyasada bulunan ve
çok popüler olan gıda intolerans testlerin-
den bahsetmeye çalışacağım dilim, pardon
klavyem döndüğünce…
Öncelikle kavramları birbirinden ayırma-
lıyız. Bir besini yediğimizde normal ola-
rak sindirir, işimize yarayan kısımlarını
kullanır, geri kalanını da atarız. Bu normal
sürecin dışında meydana gelen, besinin
sindirilememesi veya sindirirken oluşacak
komplikasyonları birbirinden ayırmak ge-
rekiyor.
BESİN İNTOLERANSI
Herhangi bir besini yediğimizde bu besinin
sindirilebilmesi için vücut bazı enzimler
salgılar. Örneğin yağ yediğinizde lipaz en-
zimi, süt içtiğinizde laktaz enzimi vb. Eğer
vücudunuzda besinin sindirimi için gerekli
olan enzim yok ise ve üretilmiyorsa, o be-
sini sindiremezsiniz ve bu durum bir ta-
kım mide, bağırsak problemlerine yol açar.
Genellikle doğuştan gelen bir durumdur.
Bilinen iki tür intolerans vardır: Birincisi
laktoz intoleransı, ikincisi ise çölyak hasta-
larındaki gluten intoleransı. İki durumda da
ciddi bir rahatsızlıktır ve iki hastalık içinde
özel ürünler vardır. Bu ürünler ile beslen-
mek zorundadırlar. Buradan da anlaşılaca-
ğı üzere, çok popüler olan gıda intolerans
testleri aslında gerçek anlamda intoleransı
ölçemez. Peki, yüzlerce besin ölçüp, farklı
değerler çıkaran bu sonuç neyin nesi?
BESİN DUYARLILIĞI
Aslında bu testler besin duyarlılığını belir-
ler. Vücudumuz çok sık yediğimiz veya hiç
karşılaşmadığı bazı besin öğelerine (genel-
likle kuruyemişler, yağlı tohumlar ve mayalı
bazı besinler) karşı duyarlılık gösterir. Gaz
şikayeti, ödem, uzun süren ishal veya ba-
zen kabızlık gibi sorunlar baş gösterebilir.
Ama bu durum hiçbir zaman bir intolerans
değildir. Ayrıca reklamlarda bahsedildiği
gibi size kesinlikle kilo filan aldırmaz. Yani
yediğiniz domates veya salatalık size kilo
aldıran şey değildir. Onu fazla yemenizdir
kilo aldıran. Bu testlerin sonucunda genel-
likle çok kalorili besinlere karşı duyarlılık
çıkar. Normal olarak kalorili besini diyeti-
nizden bir müddet çıkardığınızda da kilo
verirsiniz. Peki, tamamen işe yaramaz test-
ler midir acaba?
BESİN ALERJİLERİ
Vücudumuzda bir iltihap veya istenme-
yen bir mikrop bulunduğunda vücudumuz
bağışıklık sistemini harekete geçirir ve
immünoglobulin adı verilen ajanlar kan-
da artmaya başlar. Bunların en bilineni ve
bir hastalık anında kanda bakılanı IgE’dir.
Besin intolerans testleri IgG seviyelerine
bakar. IgG seviyesi bir hastalığı göster-
mez, fakat herhangi bir alerjik durumun
belirlenmesine yarayabilir. Özellikle bahar
aylarında ortaya çıkan besin alerjileri, bu
dönemlerde yetişen meyvelerin alerjen
etkilerinin fazla olmasından kaynaklanır.
Uzun süren ve nedenini bir türlü bulama-
dığınız kızarıklıklarınız, kaşıntılarınız var
ise bir besine karşı alerjiniz olabilir. Bu
testlerden faydalanıp alerjinizi belirlemeye
yardımcı olabilirsiniz. Aman dikkat, besin
alerjilerini bahar alerjisi ile karıştırmayın
sakın!
Yukarıda bahsetmeye çalıştığımız gibi, hiç-
bir besinin size tek başına kilo aldırmak
gibi bir etkisi olamaz. Size kilo aldıran şey
yediğiniz besinin miktarının ayarlanama-
masıdır. Sadece kilo aldırmak değil, okudu-
ğunuz gibi alerjen etki veya duyarlılık gös-
termesi de yediğiniz miktar ile ilgilidir. Bu
sebeple her şeyin fazlası zarar hakikaten.
Bütün evrende olduğu gibi, siz de kendi ev-
reninizde ölçülü olmalısınız.
Düzenli Diyetle, Sağlıklı Bir
Yaşam Dilerim.
REKLAMLARINDA BÖYLE BAHSETMİŞLERDİ,
ETKİLEYİCİ OLMASI BAKIMINDAN. GERÇEKTEN DE
YEDİĞİMİZ BİR BESİNİ VÜCUDUMUZUN TOLERE
EDEMİYOR OLMASI VEYA DUYARLILIĞI KİLO
ALMAMIZA SEBEP OLUYOR MU PEKİ?
BESLENME
alidereli@nghotels.com.trİLLÜSTRASYON: İBRAHİM SARI
24
NG
MART-NİSAN 2016